| Κείμενο : 12 Βιολόλυρα, η σύγχρονη λύρα της Κρήτης |
| Πηγή : /P047-03 , Ευρετήριο : O-F37CC88A |
| Παντελής Καβακόπουλος Βιολόλυρα, η σύγχρονη λύρα της Κρήτης Καβακόπουλος, Παντελής: "Βιολόλυρα, η σύγχρονη λύρα της Κρήτης", Παράδοση και Τέχνη 047, σελ. 3, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1999. Βιολόλυρα, η σύγχρονη λύρα της Κρήτης Η σύγχρονη λύρα της Κρήτης, συγκριτικά με την παλιά, την προ του 1930, δεν έχει καμιά ομοιότητα, ούτε στην κατασκευή και τη μορφή της, ούτε στο τόξο, μα ούτε και στον τρόπο παιξίματος από το λυράρη, εκτός της εικονικής στάσης, δηλαδή τον τρόπο με τον οποίο κρατάει και παίζει ο οργανοπαίχτης τη λύρα. Πρώτον: Το σχήμα της είναι αχλαδοειδές, δηλαδή μισό αχλάδι. Δεύτερο: Η κατασκευή της είναι παρόμοια με του βιολιού. Στο χέρι της λύρας κάτω από τις χορδές, προστίθεται ταστιέρα όμοια με του βιολιού. Τρίτον: Το κάτω μέρος του οργάνου, αντί του κολοδέτη υπάρχει η γλώσσα, όπου στεριώνονται οι χορδές, όμοια με του βιολιού. Τέταρτον: Το κεφάλι της λύρας και οι θέσεις των στριφταριών είναι όμοια με του βιολιού. Τα τελευταία χρόνια τα στριφτάρια αντικαταστάθηκαν με μεταλλικά, όμοια με αυτά του λαούτου. Πέμπτον: Η εξίσωση των χορδών στη θέση "μολο'ητήρι", αντικαταστάθηκε με ένα σκληρό εβένινο τάστο στο οποίο ακουμπάνε συμετρικά οι χορδές, όμοια με το βιολί. Εκτον: Ο καβαλάρης είναι όμοιος με του βιολιού. Εβδομον: Οι τρεις χορδές αντικαταστάθηκαν από ειδικό χρωμιούχο συρμάτινο περιτίλυγμα, σαν αυτές του βιολιού. Ογδοον: Σε πολλές λύρες προστέθηκε τέταρτη χορδή, σαν αυτή του βιολιού. Εννατον: Το χούρδισμα της σημερινής λύρας είναι σε πέμπτες, η δε τεχνική παιξίματος όμοια με του βιολιού. Η διαφορά που παραμένει είναι πως αντί να πατάει τις χορδές με τα μήλα των δακτύλων, τις αγγίζει με τα νύχια. Τέλος, με όλες αυτές τις οργανικές μεταβολές και την νέα βιολιστική τεχνική παιξίματος, με πρόσθετα όργανα όπως το μαντολίνο και το λάουτο, το ηχόχρωμά της έγινε βιολιστικό (βιολόλυρα). Παντελής Καβακόπουλος ************************************************** ************************************************ PAR047 Kavakopoulos34GR.doc |