Τεκμήρια ::  Περιοχή : ΚΡΗΤΗ

Τεκμήρια :

( 25 )

Κινούμενες εικόνες  

( 149 )

Εικόνες  

( 451 )

Ηχογραφήματα  

( 17 )

Κείμενα


Κείμενο : 9 Ο Πατούχας.
Πηγή : /P043-08 , Ευρετήριο : O-31A71FE3
Ιωάννης Κονδυλάκης

Ο Πατούχας.


Κονδυλάκης, Ιωάννης: "Ο Πατούχας(απόσπασμα) σελ. 174-180, 187", Παράδοση και Τέχνη 043, σελ. 13, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1999. Από το έργο του ιδίου: Ο Πατούχας. Αθήνα, Πάπυρος.




Ο Πατούχας


Σελ. 174 - 176

...Αλλά τωόντι δεν την εστενοχώρει ολίγον η θέσις εις την οποίαν περιήγαγε την κόρην της ο φόβος του Πατούχα. Η Μαργή ούτε εις την εκκλησίαν ετόλμα πλέον να μεταβή. Αλλ' έως πότε ηδύνατο να διαρκέση αυτή η κατάστασις; Η Μαργή έκλαιε νυχθημερόν. Η απελπισία της δε εκορυφώθη όταν την εκάλεσαν εις ένα χορόν και δεν ετόλμησε να μεταβή, ενώ ηγάπα τον χορόν, εχόρευε δε κ' ετραγουδούσε εξαίρετα. Αλλ' εις τον χορόν εκείνον συνέβη κάτι τι το οποίον έμελλε να διακόψη την κατάστασιν της πολιορκίας εις την οποίαν έζη.

Ο χορός έγεινε μιαν εσπέραν εορτής, εις το επάνω μέρος του χωριού, και συνεκέντρωσε τους περισσοτέρους νέους και τα κορίτσια του χωριού εις έν από τα ευρυχωρότερα σπίτια. Εκτός της Μαργής έλειψε και η Πηγή. Τι ήθελεν αυτή η πολυπικραμένη μέσα εις τοιαύτην χαράν;

Ο κύκλος των χορευτών ήτο ευρύτατος, πολλοί δε άλλοι καθήμενοι και ιστάμενοι γύρω ανέμεναν σειράν. Αλλ' ελάμβαναν μέρος εις τα τραγούδια, επαναλαμβάνοντες μετά των χορευτών την "μαντινάδα" την οποίαν έλεγεν ο ηγούμενος του χορού, ή απαντώντες εις αυτήν δι' άλλου διστίχου. Ο τυφλός λυράρης Αλεξανδρής, καθήμενος εις το μέσον του χορού, εφαίνετο γοητευμένος υπό της μουσικής του. Εκίνει την κεφαλήν δεξιά και αριστερά, ως να εδίωκε μυίας και εμειδία το ψυχρόν και μισόν μειδίαμα του τυφλού, από το οποίον λείπει των οφθαλμών η ακτινοβολία. Υπό την κίνηση του δοξαριού του έφευγον γοργόπτεροι του "πηδηχτού" οι ήχοι. Και όλος ο κύκλος των χορευτών εκινείτο δια μιας ως είς άνθρωπος και των ποδών ο κρότος αντήχει ταυτοχρόνως και τόσον δυνατά ώστε εσείετο, ενόμιζες, το έδαφος.

Ηρχοντο στιγμαί κατά τας οποίας η λύρα εγαύγιζε, κατά την χαρακτηριστικήν έκφρασιν, ο δε χορός εμαίνετο. Τότε δε οι χορευταί εφαίνοντο ως μεγεθυνόμενοι εις γίγαντας των οποίων οι κεφαλαί ήγγιζαν σχεδόν την οροφήν. Οι πασαλίδες ανεταράσσοντο εις τας ζώνας των νέων και τα στήθη των χορευτριών έτρεμαν και εσπαρτάριζαν υπό τα μεταξωτά "στηθούρια".

Εις το μεταξύ τα δίστιχα διεσταυρούντο ως βέλη με τον γοργόν του χορού ρυθμόν, και άλλοτε μεν απετέλουν ερωτικόν ή πεισματικόν διάλογον, άλλοτε τα ήρχιζεν ο ηγούμενος του χορού ή άλλος εκ των χορευτών και των έξω του χορού ευρισκομένων και τα επανελάμβανεν ολόκληρος ο χορός. Τα διαμειβόμενα δε πειρακτικά δίστιχα ήσαν κατά το πλείστον αυτοσχέδια. Αλλοι επεδείκνυον τους ποιητικούς θησαυρούς της μνήμης των, και δια ν' απαντούν ήρχιζαν με την λέξιν εις την οποίαν ετελείωνεν ο προηγούμενος. Την στιχομυθίαν έπειτα ηκολούθουν και διεποίκιλλον περιπαθείς περικοπαί του "Ερωτοκρίτου", μάλιστα δε ο αποχαιρετισμός της Αρετούσας.

Ο Μανώλης ήτο εκεί. Ακουμβημένος εις εν παράθυρον, εφαίνετο σύννους και μελαγχολικός. Η Ζερβουδοπούλα δεν είχεν έλθη εις τον χορόν, προφανώς δια ν' αποφύγη την συνάντησίν του. Τούτο του έδιδε μίαν επί πλέον αφορμήν να σκέπτεται ότι η συνάντησίς της ήτο αδύνατον να κατανικηθή άλλως ή δια της βίας, δια της απαγωγής. Αλλά τώρα, ότε είχεν αρχίση να μη εξέρχεται, η απαγωγή εφαίνετο δύσκολος.

Ιωάννης Κονδυλάκης
"Ο Πατούχας", Αθήνα, Βίπερ


*****************************
***************************


KondylakisI02GR.doc