Τεκμήρια ::  Λήμμα : Μπάλος στις Κυκλάδες

Τεκμήρια :

( 21 )

Κινούμενες εικόνες  

( 54 )

Εικόνες  

( 17 )

Ηχογραφήματα  

( 4 )

Κείμενα


Κείμενο : 3 Ο χορός στην Κόρωνο Νάξου
Πηγή : /P033-09 , Ευρετήριο : O-9B6FED61
Γιάννης. Αντ. Χουζούρης
Πρόλογος:Νίκος Κεφαλληνιάδης

Ο χορός στην Κόρωνο Νάξου



Χουζούρης, Γιάννης (Πρόλογος: Κεφαλληνιάδης, Νίκος): "Ο χορός στην Κόρωνο Νάξου", Παράδοση και Τέχνη 033, σελ. 15, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Μάϊος-Ιούνιος 1997.





Ο χορός στην Κόρωνο Νάξου


Στην Κόρανο η μουσικοχορευηκή παράδοση είναι παλιό. Το χωριό διέθετε τριάντα περίπου λαϊκούς οργανοπαίχτες και οι χοροί στις πλατείες, στα μπουντιά και σία σπίτια ήταν συχνοί και κεφάτοι. Ολόκληρο το χωριό έπαιρνε μέρος και κυριότερα, βέβαια, στα πανηγύρια και στις πα­ραδοσιακές γιορτές στις απόκριες και σε άλλες ευκαιρίες. Ο λαϊκός ποιητής της Κοράνου με τους στίχους του μας θυμίζει αυτή τη μοοσικοχορευτική παράδοση του χωριού του, της Κορώνου, που στολίζει τη γενικότερη παράδοση του νησιού μας.
Νίκος Κεφαλληνιάδης



Ας τον ακούσουμε:


Μου -μείνανε αξέχαστα όλα τα περασμένα
και θα τα καταγράψω δω, όλα ένα προς ένα...
Τότε ο κόσμος γλένταγε όλη την αγωνία
την ξέπλενε συντροφικά, με την ψυχαγωγία.
Κάθε γιορτή και Κυριακή, κάθε χαρά και σκόλη
μαζευόταν στα όργανα οι χωριανοί μας όλοι.
Σε πέντε-έξι -μαγαζιά ανελλιπώς έπαιζαν
και τους καβγάδες τους γνωστούς σπανίως απόφευγαν.
Τα 'χανε μες στο αίμα τους χορούς μα και τραγούδια,
γέροι, γριές, μεσόκοποι, κοπέλια κοπελούδια.
Για να χορέψουν μην θαρρείς πως τους παρακαλούσαν,
αντίθετα καθότανε σειρά και καρτερούσαν.
Κι αν κάποιοι απ' τ ου ς μπροστινού ς λίγο καθυστερούσαν
αμέσως οι επόμενοι βίαια αντιδρούσαν.
Και κά'νε τον -κλασσικό καυγά που 'πα πιο πάνω
και εσπούσαν τα κεφάλια τους τίποτα παραπάνω.
Φαίνεται πως σ' άλλα χωριά δεν κάνανε τα ίδια,
αλλά εκεί χορεύανε μονό στα πανηγύρια.
Γι αυτό και μας ελέγανε: "Κουνίτες' δίχως άλλο διότι
κάθε Κυριακή κουνιόμαστε στον 'Μπάλλο".
Είχαμε όμως χορευτές περιπαθείς, σπουδαίους
και νεαρές και νεαρούς πάρα πολύ ωραίους.
Και από συνοικέσιο κανείς δεν παντρευόταν,
ήταν συναισθηματικοί, όλοι ερωτευόταν.
Με το χορό ο νεαρός συνήθως προσπαθούσε
με το κορίτσι που 'θελε και επικοινωνούσε.
Σαν το καλούσε στον χορό, μ' όλη τη δύναμη του,
την λεβεντιά, τα κάλλη του έδειχνε στην καλή του.
Με τα τσαλέμια, τις ματιές και τα κουνήματα του
φενέρωνε στην ντάμα του τα συναισθήματα του.
'Καλέσματα ερωτικά" ήτανε οι χοροί τους
και κάθε τι, που κάνανε, έβγαιν απ' την ψυχή τους.
Είναι ελεύθερος χορός, αμολητός ο Μπάλλος
και δείχνει κάθε χορευτής τ' ατομικό του κάλλος.
Σ' αυτόν μπορείς κι εκφράζεσαι με ρυθμικές κινήσεις
και εύκολα τους θεατές μπορείς να συγκινήσεις.
Αρχιζε πάντα ο χορός, μ' άλλους μαζί παρέα
πάντα με Καλαματιανούς και με Συρτά ωραία.
Κι όταν κατόπιν έκοβε κι εγύριζε στον Μπάλλο \
ένα ζευγάρι χόρευε ποτέ δεν είχε άλλο.
Κι όσα τραγούδια έλεγε ήταν για το ζευγάρι,
ο λαουτιέρης πού 'πρεπε να 'χει κι αυτή τη χάρη.
Τραγούδια πάντα σχετικά με τα αισθήματα τους
την συντροφιά, την προκοπή, τα προτερήματα τους.
Θα σας γράψω μερικά, για να τα θυμηθείτε
την σημασία του χορού στον τόπο μας να δείτε:
"Τέτοιο ζευγάρι ταιριαστό στον κόσμο δεν είναι άλλο
κι όλοι το καμαρώνουνε όταν χορεύει Μπάλλο.
Η ομορφιά δεν κρύβεται, δεν κρύβεται κ' η χάρη
γι αυτό κόρη η μάνα σου σ έχει κρυφό καμάρι.
Είσαι λεβέντης όμορφος, έχεις κι ωραίο "νάμι"
γι αυτό πολλές σκοτώνονται, ταίρι ποια θα σε κάμει"
Κι ετρέχανε στα μαγαζιά, κορίτσια και μανάδες
εκεί που ήτανε καλοί κι ωραίοι χορευτάδες.
Για να τους καμαρώσουνε, για να τους προσελκύσουν,
να τους δοθεί η αφορμή, αν θεν να τις ζητήσουν.
Μα ήταν και μοναδική τότε ψυχαγωγία
και ένας τρόπος άριστος για επικοινωνία.


Γιάννης. Αντ. Χουζούρης


********************************************************
*******************************************************

PAR033

ChouzourisG01GR.doc