| Κείμενο : Κόνιαλης , Χορός στη Μικρά Ασία και στα νησιά του Αιγαίου. Κόνιαλης σημαίνει "από το Ικόνιο" (Κόνια, στα τουρκικα). |
| Πηγή : Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Χορού , Ευρετήριο : E-C2BF2 |
| -[Χατζηδάκις 1958, 158] Κρήτη: Με 9σημα μέτρα διεξάγεται και ο Κόνιαλης, ο διάσημος αντικρυστός χορός των Καραμανλήδων του Ικονίου. -[Χατζήμπεης 1965, 226] Κρήνη (Τσεσμές) Μικράς Ασίας: Εσυνηθίζοντο και οι Ζεϊμπέκικοι, Κόνιαλης, Καρσιλαμάς και Χασάπικος. -[Κόκκινος 1987, 307] Αγιονέρι Θεσσαλονίκης, πρόσφυγες από Καππαδοκία: Ο Κόνιαλης ή χορός των κουταλιών είναι γαμήλιος χορός που τον χόρευαν κατά σειρά, μετά την στέψη, πρώτα ο γαμπρός και η νύφη και στη συνέχεια όλο το σόι. Το μουσικό του μέτρο είναι δίσημο, τα βήματά του είναι 6 και ολοκληρώνονται σε 2 μουσικά μέτρα. Περιγραφή βημάτων και σχήμα πελμάτων. -[Ξεινός 1987, 128] Ιμβρος: Ο Κόνιαλης (Ικόνιου) είναι κράμα Συρτού και Χασάπικου. Πιασμένοι από τα χέρια όπως στο Συρτό, τα πόδια πετούν όπως στο Χασάπικο, δίνουν την εντύπωση πως οι χορευτές κυνηγούν ο ένας τον άλλο. Τον χόρευαν λίγοι. -[Αβέρωφ 1989, 141] Κύπρος: Ο Κόνιαλης έχει εξωτερική προέλευση και το ονομά του φανερώνει καταγωγή από το Ικόνιον της Μικράς Ασίας. Τόσον ο Κόνιαλης όσο και ο Ντέβελης χορεύονταν πολύ τόσο στους γάμους όσο και στα πανηγύρια των χωριών. Ετραγουδιέτουν και χορεύετο από τους Αρμένηδες όσο και από τους Τούρκους της Κύπρου, υπήρχε μάλιστα και τραγούδι στα αρμένικα όσο και στα τούρκικα. Παραλλαγή του "Κόνιαλη" είναι η "Βράκα", που είναι μια μεταγενέστερη διασκευή του χορού με κωμικά λόγια με τα οποία σατίριζαν τους βρακάδες. Καταγραφή της μελωδίας του Κόνιαλη, της Βράκας και του Ντέβελη με ευρωπαϊκή σημειογραφία, μέτρο 2/4 allegretto 96. -[Καραγαβριηλίδου 1992, αδημ.] Κιουτάχεια: Το Κόνιαλι χορεύεται με μικρά-μικρά βήματα με όλο το πέλμα κάτω. Ο βηματισμός είναι αλλαγή βήματος. Οι χορευτές αντικρύζονται, ζυγιάζονται με τα μάτια, και ξεκινάνε. Ο ένας πάει μπροστά και ο άλλος οπισθοχωρεί, και το αντίθετο (γκιντίομ-γκελίορ), μετά αλλάζουν θέση και ξανά αλλάζουν θέση, κάνουν ένα κύκλο κοντά-κοντά ο ένας στον άλλο, μπορεί να κάνουν και πλάτη-πλάτη. -[Ράφτης 1992, 121] Ρόδος: Τον Κόνιαλη τον χορεύανε άντρες, ένας ή δύο. Κάποιος τον χόρευε με δυο ποτήρια στα χέρια. Στον Κόνιαλη και μαχαίρια πιάναν. "Εδώ ένας μόνο τα εχόρευε αυτά, εδάγκανε το τραπέζι και το σήκωνε, κοντοκάθιζε και σήκωνε το τραπέζι με το ποτήρι πάνω". Είναι σαν Τσιφτετέλι. Βλάχα το λέγανε, Χασαποσέρβικο. Είναι ένα είδος Συρτού Ζεϊμπέκικου, μοιάζει με τον Αράπικο. Απ' το χωριό μας πήγαιναν συχνά στην Ανατολή κι ήταν καλοί σ' αυτά τα ανατολίτικα. "Στον Κόνιαλη κρατιώνται από τους ώμους, άντρες και γυναίκες". "Είναι το Μπες Καζαλί, ή Μπες Κατζαλί, ένας το χορεύει μόνος του". -[Τυροβολά 1992, 134] Σίλη Ικονίου: Από τους αντιπροσωπευτικότερους χορούς είναι ο Κόνιαλης, χορός με κουτάλια σε δίσημο μέτρο (ανάλυση του ρυθμού). -[EMI-REGAL 14C-034-70759, Β1] Μακεδονία: "Κόνιαλι". Κ. Μανταρλής και Η. Ντολαπλής (ζουρνά), Γ. Βροσδάνης (νταούλι). -[INTERSOUNDSIN 3055, Β4] Μικρά Ασία: "Κόνιαλης", παραδοσιακό, (3.00). Λάζαρος Κουλαξίδης (ακορντεόν), Αγάθωνας Ιακωβίδης (κιθάρα, μπαγλαμάς). -[MINERVA 22071, Β1] Μικρά Ασία: "Χορός κουταλιών Ικονίου" (Konyalikasikhavasi). SaffetGundeger (κλαρίνο). -[Δήμος Θεσσαλονίκης 1568/85, Δ1] Σινώπη Μικράς Ασίας: "Κόνιαλι", οργανικό (2.22). Γιάννης Τσακιρίδης (βιολί), Λευτέρης Τσακιρίδης (ούτι), Χρυσόστομος Ανανιάδης (ζίλια), Γιώργης Μιλίκης (επιμέλεια). -[Δόμνα Σαμίου CP 964, Α4] Καππαδοκία: "Κόνιαλι", χορός σε 2/4, οργανικό. Χορός της Καππαδοκίας σε 2/4. |