Τεκμήρια ::  Λήμμα : χοροστάσι

Τεκμήρια :

( 1 )

Κείμενα


Κείμενο : χοροστάσι , Χώρος όπου συνηθίζεται να γίνεται χορός. Επίσης, λέγεται χοροστάσι και η όλη χορευτική περίσταση.
Πηγή : Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Χορού , Ευρετήριο : E-9C125
-[Ακακιάδης 1928, 143] Καρβάλη Ναζιανζού: Κατά τας απογευματινάς ώρας, επιστρέφοντες εκ της εξοχής εστάθμευον εις την θέσιν Χορών-λαρ, όπου ετελούντο οι τελευταίοι χοροί των εορτών, ως εκ τούτου δε η θέσις αύτη έως σήμερον καλείται συνοικία Χορών-λαρ.
-[Βαλαώρας 1939, 23] Περίστα Ναυπακτίας: Χριστούγεννα. Τα απογεύματα μαζεύονται στο χοροστάσι και στήνουν το χορό. Κάνουν αρχή τα αγόρια, που τον σέρνουν κι όλας, κι ακολουθούν τα κορίτσια, μα ύστερα κι αυτά μπαίνουν μπροστά. Σε λίγο και οι γέροι και οι γριές. Την Κυριακή του γάμου, χορεύουν λίγο στου γαμπρού, τότε λέει: "Πάμε στην πλατεία, περνούν από της νύφης με τα όργανα, παίρνουν τη γενιά της. Χορεύουν όλοι στην πλατεία. Τις γιορτές κάνουν επισκέψεις και μετά χορεύουν στην πλατεία. Του Αη-Λιά χορεύουν στο κοντινό αλώνι, που είναι κατάραχα, μέχρι το μεσημέρι. Το βράδυ στην πλατεία. Στο πανηγύρι του Σωτήρος μαζεύονται στο εξωκλήσι όλα τα χωριά. Μετά τη λειτουργία οι γέροντες συσκέπτονται για τα διακοινοτικά ζητήματα. Στο τέλος χορεύουν το κάθε χωριό χωριστά.
-[Χατζιδάκις 1958, 227] Κρήτη: Εκάστην Κυριακήν άνδρες και γυναίκες συναθροίζονται εις ωρισμένον μέρος, το χοροστάσι λεγόμενον, και συναγωνίζονται μετά μανίας εις τον χορόν.
-[Κωστάκης 1963, 18] Ανακού Μικράς Ασίας: Τις μεγάλες γιορτές μπορούσες να δεις τους Ανακιώτες, προπαντός τις Ανακιώτισσες, στα χοροστάσια, μέρη ανοιχτά ανάμεσα στα σπίτια ή στις άκρες του χωριού. Την Κυριακή του Πάσχα χόρευαν στης Παναγίας την αυλή. Τα Χριστούγεννα και των Φώτων, αν ο καιρός ήταν καλός, και τις άλλες μέρες της βδομάδας του Πάσχα χόρευαν συνήθως στα Χισάρια (από το τουρκικό hiza, επίπεδο μέρος), στη νότια άκρη του χωριού. Μικρότερα χοροστάσια ήταν κοντά στο Τσιφτέ Οντασί (στα τουρκικά cift = ζευγάρι και oda = δωμάτιο), στου Νικητάρ(η) τη γειτονιά, στα δυτικά του χωριού, στο Ιλαντζί Μαχλεσί, και στου παπα-Σταυρή την πόρτα εμπρός. Τα χοροστάσια δεν ήταν χώροι προορισμένοι αποκλειστικά για τον χορό. Την εποχή του αλωνίσματος τα χρησιμοποιούσαν για αλώνια, και τον άλλο καιρό συγκέντρωναν εκεί οι τσοπάνηδες τα ζώα του χωριού για να τα πάνε στη βοσκή.
-[Τσιότρας 1964, 85] Παλαιοχώρα Χαλκιδικής: Του Αγίου Γεωργίου, γιορτάζει η εκκλησία. Ηρχοντο από τα γύρω χωριά ο κόσμος στην εκκλησία και οι δε νέοι επήγαιναν στο "χοροστάσι στου π'γάδ'" ή "λεύκου" (ελέγετο η τοποθεσία του χοροστασίου έτσι διότι είχε άλλοτε πηγάδι και ένα λεύκο) και έκαμναν τον δημόσιο χορό.
-[Σεϊτανίδης 1969, 315] Σουφλί Εβρου: Ενα από τα κυριώτερα έθιμα μετά την απελευθέρωση της Θράκης το 1920 ήταν οι λαϊκοί χοροί με τα τραγούδια τους που γινόνταν στην πλατεία του χωριού κάθε Κυριακή και κάθε μεγάλη γιορτή, τα σνιόρατα (σύνορα) όπως έλεγαν τότε. Το απόγευμα μαζεύονταν τα κορίτσια και τα αγόρια του γύρου μαχαλά (συνοικίας) για να χορέψουν. Ηταν ο μόνος τρόπος ψυχαγωγίας τότε, και πάντα σχεδόν το χορό τον άρχιζαν οι κοπέλλες μ' ένα τραγούδι: "Γι' αραδιστήτι, αμάν γκελ αμάν, γι' αραδιστήτι στου χουρό...", χορός Τριμτός-Ταπνός.
-[Γεωργιάδης 1979, 34] Κάρπαθος: Φράση σχετική με τον χορό: "Εκαμα χοροστάσι".
-[Ψαρράς 1992, 20] Φιλώτι Νάξου: Το μόνιμο γεροντικό στέκι του χορού, βρισκότανε στα νότια του Σκληβά - πού' ταν εκκλησιαστικό λιοτρίβι κι η ταράτσα του, το μόνιμο χοροστάσι της νεολαίας - γειτονεύανε πάντα, θέλοντας με τον τρόπο αυτό οι γέροι να της κάνουνε κι αντίπραξη. Χρόνια πολλά έβλεπα το γέρο Ψαρρό (Ιωάννη Ημελο) νά 'ναι αρχηγός της γιορτής. Πρώτος αυτός έτρεχε κι ανέβαινε στα δώματα και τον ακολουθούσανε γυναίκες κι άντρες. Οποιοι δυσκολευότανε στο ανέβασμα, δίνανε τα χέρια τους στους επάνω και τους τραβούσαν. Μόλις η συγκέντρωση έφτανε καμιά δεκαπενταριά - χωρίς να περιμένουν τους αργοπορημένους - άρχιζαν το χορό με τα αποκριάτικα τραγούδια.