|
| Κείμενο : "Το μαυροφούστανο", η γιορτινή ή νυφιάτικη φορεσιά της Τεγέας |
| Πηγή : /P069-02 , Ευρετήριο : O-83AF9C05 |
Αλκης Ράφτης "Το μαυροφούστανο", η γιορτινή ή νυφιάτικη φορεσιά της Τεγέας Ράφτης, Αλκης: ""Το μαυροφούστανο", η γιορτινή ή νυφιάτικη φορεσιά της Τεγέας", Παράδοση και Τέχνη 069, σελ. 4, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Μάϊος-Ιούνιος 2003. "Το μαυροφούστανο", η γιορτινή ή νυφιάτικη φορεσιά της Τεγέας Η γυναικεία φορεσιά της Τεγέας του νομού Αρκαδίας ανήκει στις ‘φορεσιές με το φουστάνι’, όπως έκανε τη διάκριση η μεγάλη ελληνίδα λαογράφος Αγγελική Χατζημιχάλη. Πήρε την ονομασία της από το κυριότερο εξάρτημά της, που είναι το μαυροφούστανο και την κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες φορεσιές. Το ‘μαυροφούστανο’ είναι ένα μαύρο αμάνικο φόρεμα, ανοιχτό μπροστά στο στήθος, εφαρμοστό στη μέση, από όπου αρχίζουν οι πιέτες (1). Ολη του η ομορφιά είναι ο ποδόγυρος από κόκκινη τσόχα, το ‘ντουρουντζί’, και πάνω στην τσόχα είναι ένα κέντημα σταυροβελονιά από πολύχρωμες κλωστές σε διάφορα σχέδια (2). Οι δύο άκρες του μαυροφούστανου (ποδόγυρου) σηκώνονται μπροστά μέχρι την μέση και αφήνουν να φαίνεται το ‘μισοφόρι’ που είναι λευκό, κεντημένο κοφτό στη μηχανή, περίπου στο ίδιο μήκος με το μαυροφούστανο (3). Πάνω από το μαυροφούστανο φοριόταν αρχικά το ‘ζιπούνι’ (4) και αργότερα το ‘κοντογούνι’ (5). Το κοντογούνι ήταν από τσόχα λεπτή ή βελούδο διαφόρων χρωμάτων με χρυσά κεντήματα ή με πούλιες χρυσές, με μανίκια φαρδιά στην άκρη, τα λεγόμενα ‘καλκάνια’ και τα οποία φτάνουν λίγα εκατοστά κάτω από τον αγκώνα. Μέσα από τα καλκάνια βγαίνουν τα 'μανικέτια’, συνήθως από μεταξωτό ύφασμα. Στο στήθος φορούσαν ‘τραχηλιά’ και πάνω από αυτή κρεμούσαν διάφορα ασημικά, νομίσματα αργυρά ή χρυσά, τα οποία κρέμονταν από λεπτές αλυσίδες. Επίσης έβαζαν και αργυρές ζώνες. Πάνω από το μαυροφούστανο μπροστά φορούσαν ‘ποδιά’, συνήθως από μεταξωτό ύφασμα. Στο κεφάλι αρχικά φορούσαν τη ‘μπόλια’ (6), ένα μακρόστενο μεταξωτό μαντίλι με κρόσια στις δύο άκρες, το οποίο έδεναν με διάφορους τρόπους. Αυτό φαίνεται και σε φωτογραφία στην ‘Ιστορία της Τεγέας’ του Ν. Μοραϊτου, έκδοση του 1932 (7). Αργότερα φοριέται το ‘κόκκινο φέσι’ με το χρυσό κορδόνι 0,40 μ. μήκος και μεταξωτή φούντα μήκους περίπου 0,80 μ., το λεγόμενο ‘παπάζι’. Στην Τεγέα υπάρχουν ακόμη ηλικιωμένες γυναίκες, οι οποίες κατέθεσαν τη μαρτυρία τους γι αυτή τη φορεσιά. *************************************************************************** *************************************************************************** PAR068 RaftisA234GR.doc |