| Κείμενο : 1 Η Φορεσιά Του Βόλακα Δράμας |
| Πηγή : /P022-12 , Ευρετήριο : O-0C6E42BE |
| Σ. Ταφλανίδου – Χαρμούση Η Φορεσιά Του Βόλακα Δράμας Ταφλανίδου – Χαρμούση, Σ.: "Η Φορεσιά Του Βόλακα Δράμας", Παράδοση και Τέχνη 022, σελ. 27-28, Αθήνα, Δ.Ο.Λ.Τ., Ιούλιος - Αύγουστος 1995. Η Φορεσιά Του Βόλακα Δράμας Ο νομός Δράμας διαθέτει μεγάλη ποικιλία ντόπιων ελληνικών φορεσιών. Η φορεσιά του Βώλακα είναι η πιο χαρακτηριστική ντόπια φορεσιά. Λόγω της γεωγραφικής θέσης του Βώλακα κάνει πολύ κρύο το χειμώνα. Το χωριό είναι χτισμένο σε λεκανοπέδιο και περιβάλλεται από ψηλά βουνά. Οι κάτοικοι του ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία. Πριν από τον πόλεμο το χωριό αυτό ήταν απομονωμένο και η επικοινωνία με τη Δράμα γινότανε με τα ζώα και με τα πόδια. Γι' αυτό το λόγο δεν αλλοιώθηκε η παράδοση και οι φορεσιές. Μετά τον πόλεμο ανέπτυξε αξιόλογη δραστηριότητα σ' όλους τους τομείς ώστε σήμερα να αποτελεί ένα κέντρο πολιτιστικής ανάπτυξης. Ας περιγράψουμε λοιπόν την σπάνια φορεσιά του Βώλακα, ανδρική και γυναικεία. Οι φορεσιές του Βώλακα διακρίνονται στις καθημερινές στις γιορτινές και στις νυφιάτι-κες. Θα σας παρουσιάσω την γιορτινή φορεσιά. Οι φορεσιές φτιάχονται από τους ίδιους τους κατοίκους στον αργαλειό. Τα υφάσματα τα υφαίνουν μόνοι τους σε όρθιο αργαλειό. Η γυναικεία φορεσιά αποτελείται από: 1) Το πουκάμισο, το οποίο είναι βαμβακερό του αργαλειού με ενυφασμένα σχέδια στα μανίκια και στον ποδόγυρο από μαλί. 2) Το αντερί, πότε με μανίκια κάτω από τον αγκώνα και πότε αμάνικο (όπου τότε κάτω από το αντερί φοριέται ένας μπούστος βαμβακερός με μανίκια τα οποία είναι όμοια με το αντερί). Το αντερί είναι βελούδινο κόκκινο ή από λινό ύφασμα καπιτονέ. Το μπροστινό μέρος γύρω, γύρω είναι κεντημένο με σουτας κόκκινο και μαύρο με χαρακτηριστικά σχέδια. 3) Στον καρπό προσαρμόζονται τα κουμπούρια, που είναι από καπιτονέ όμοια με το αντερί και με σχέδια από σουτας. 4) Το κλασνίκι (σιγκούνι) είναι μαύρο από σαγιάκι. Ομπούστος είναι κεντημένος με σχέδια από σουτας καθώςκαι γύρω-γύρω στο κλασνίκι υπάρχει σουτας σε κόκκινο χρώμα Το κλασνίκι είναι στητό από πάνω και ανοίγει προςτα κάτω. 5) Η ποδιά. Υφαντή στον αργαλειό χωρίς κρόσια με διάφορα χρώματα οριζόντια και δένεται πάνω από το αντερί και πίσω. 6) Κάλτσες, άσπρες, μάλινες πλεκτές με χρωματιστά σχέδια πάνω και κάτω από τις φτέρνες. 7) Παπούτσια. Δερμάτινα χοντρά. Χαρακτηριστικά είναι τα τιρλίκια και σαγιάκι. Εχουν ένα ιδιότυπο σχέδιο γαρνιρισμένα από σουτας κόκκινο πράσινο και μπλε. 8) Κεφαλόδεμα Αποτελείται από την τσάλμα, επιμετώπιο κόσμημα κεντημένο με μικρές χάντρες με πολλά χρώματα, με φλουριά και τρεις λίρες, δεξιά, αριστερά, και στο κέντρο. Είναι ραμένο σε ένα κόκκινο τρίγωνο πανί και δένεται στην κορυφή του κεφαλιού. Η τσάλμα χρησιμοποιείται για να στερεώσει την μαντήλα. Η μαντίλα είναι μάλλινημε κρόσια και με σταμπωτό περίγυρο. Οι δύο άκρες περνούν κάτω από το σαγόνι και δένεται στη κορυφή του κεφαλιού σε σχήμα βεντάλιας και στερεώνεται με μεγάληκαρφίτσα. Τα μαλλιά είναι χωρίστρα στη μέση με δυο κοτσίδες που ρίχνονται πίσω στην πλάτη και είναι στολισμένες με άσπρες και μπλε χάντρες στο τέλος. Οι χάντρες είναι όμοιες με αυτές που χρησιμοποιούμε στα χαϊμαλλιά των ζώων. Χρησιμεύουν ως φυλακτό για το μάτιασμα. 9) Κοσμήματα. Τα σκουλαρίκια είναι από δυο αλυσίδες οι οποίες μπίγονται με ασημένιους γάντζους στα πλάγια της τσάλμας και σκαλώνονται στην μαντίλα κάτω από το σαγόνι. Αλλο κόσμημα αποτελεί το κουμπί με τις αλυσίδες και τα φλουριά το οποίο έχει γάντζους που κλείνουν την λεμουδιά του πουκάμισου και γαντζώνει πίσω από τη ζώνη. Η ζώνη είναι κεντημένη με χάντρες σε διάφορα σχέδια μπροστά με τετράγωνη αργυρή ή επάργυρη πόρπη. Στο στήθος φλουριά ασημένια από νομίσματα τούρκικα ή αυστριακά. Και γύρω-γύρω από το κεφάλι μια σειρά από φλουριά ασημένια. Ανδρική γιορτινή φορεσιά αποτελείται από: 1) Από άσπρο πουκάμισο χωρίς γιακά, με μανίκια μακριά που καταλήγουν σε στενό (ρεβέρ). Το κούμπωμα γίνεται ή με κουμπιά ή με κόπτσες. 2) Ενα αμάνικο ζακέτο από σαγιάκι μαύρο με διπλό κούμπωμα από κουμπιά γαρνιρισμένα με κόκκινο σουτας που καταλήγει σε ξεφτισμένη φούντα. 3) Παντελόνι. Είναι κοντοβράκι (κάτω από το γόνατο)που καταλήγει σε στόλισμα με σουτας. Στη μέση δένεται με ζώνη ιδιόρυθμη. Στην αρχή μάλλινη πλεκτή η οποία καταλήγει σε στενότερη ζώνη από μαλί κόκκινο μπλε και ασημί που πλέκεται σε σχήμα κοτσίδας. Πέντε, έξι κοτσί δες ενώνονται και αποτελούν τη ζώνη αυτή η οποία καλύπτει την μάλλινη ζώνη. Στα πόδια κάλτσες μάλλινες, πλεκτές, μαύρες ή μπλες κάτω από το γόνατο που καταλήγουν σε ένα σχέδιο (Ζακάρ) με διάφορα χρώματα. 4) Παπούτσια ή τσαρούχια Αγοραστά χοντρά δερμάτινα. 5) Στο κεφάλι φορούν τον κούκο από σαγιάκι. Τα υλικά που χρειάζονται για την κατασκευή των φορεσιών εκτός των υλικών που έφτιαχναν μόνοι τους τα αγόραζαν από ειδικά μαγαζιά της Δράμας. Το νήμα και τις μπογιές από το κατάστημα Παναγιωτίδη. Υφάσματα, κορδέλες, σουτάς, χάντρες, κουμπιά από το κατάστημα Καρακώστα, Κρασόπουλου, Χρυσή πεταλούδα κ.α Πόρπες από το τεχνικό εργαστήριο Μπουτάρη. Αυτές οι δύο φορεσιές είναι οι πιο χαρακτηριστικές του χωριού. Υπάρχουν και άλλες ντόπιες φορεσιές με πολλές παραλλαγές σε πολλά χωριά της Δράμας, όπως της Προσοτσάνης-Βλάχι-κη, Πετρούσας, Ξηρο-ποτάμου, Μοναστηρα-κίου, Καλής Βρύσης, Νευροκοπίου κ. α. Σ. Ταφλανιδου –Χαρμουση ************************************************* *************************************************** PAR022 Taflanidou02GR.doc |