| Κείμενο : Απτάλικος, Αντικρυστός ή μοναχικός χορός, είδος Καρσιλαμά ή Ζεϊμπέκικου. |
| Πηγή : Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Χορού , Ευρετήριο : E-681AA |
| -[Δημητρίου 1983, 153] Σάμος: Ιδιαίτερες ονομασίες των τούρκικων χορών ήταν: Ο κυρίως Τούρκικος, γοργός και ανάλαφρος, ο Ζεϊμπέκικος, ο Νταβάρικος, βραδύς και βαρύς, και ο Απτάλικος ή Ψειριάρικος, που χορευόταν απ' τους Απτάληδες, που ήταν κάτοικοι των βουνών. Τον Απτάλικο τον χόρευαν στη Σάμο κοροϊδευτικά, μόνο τις απόκριες, κάποτε. -[Παπαδάκης 1983, 101] Ελλάδα: Ο Καρσιλαμάς είναι ...το 9/8 αυτό διαιρείται σε τρεις τέσσερις μεριές - το Ζεμπέκικο, είναι το απτάλ χαβασί το οποίο είναι πιο εύθυμο, είναι το γιουρούκικο κι αυτό Ζεμπέκικο, είναι το γκαμηλιέρικο. Αυτά έχουνε ένα ρυθμό, ίδιος ρυθμός, αλλά λίγο πιο πεταγμένος ο ένας απ' τον άλλονε - ίδιο μέτρο αλλά πιο...διαιρεμένο. -[Μωυσιάδης 1986, 85] Ανατολική Θράκη: Ο Ζεϊμπέκικος ή Απτάλικος έχει Αραβοπερσική καταγωγή. Είναι πολεμικός χορός και χορεύεται από ένα ή δύο άτομα. Μόνος χορεύει συνήθως μόνο ο άντρας. Οταν χορεύουν άτομα του ίδιου φύλου έχουν μεταξύ τους μικρές αποστάσεις, ενώ άτομα του αντίθετου φύλου έχουν μεγάλες αποστάσεις. Οι κινήσεις γίνονται σε νοερό κύκλο και όταν χορεύει ο χορευτής, τότε ο συγχορευτής είναι φανταστικός και είναι το κέντρο του νοερού κύκλου. Εχει αργό και γρήγορο μέρος. Το αργό χορεύεται με αργές κινήσεις και βαριά πατήματα. Οι χορευτές έχουν ιδιαίτερη κάμψη του σώματος προς τα εμπρός, κύρτωμα των ώμων προς τα εμπρός, με τα χέρια στο ύψος των ώμων, λυγισμένα στους αγκώνες. Το κεφάλι ακολουθεί το σκύψιμο του σώματος προς τα εμπρός, έτσι ώστε τα μάτια βλέπουν περίπου ένα μέτρο από τα δάχτυλα των ποδιών (αυτό δεν είναι απόλυτο γιατί μπορεί ο χορευτής να έχει ψηλά το σώμα και το κεφάλι κατά τη διάρκεια του χορού). Δεν υπάρχει καμιά απολύτως τυποποίηση στα βήματα του χορού. Ο κάθε χορευτής έχει τις δικές του κινήσεις, τα δικά του βήματα, τις δικές του φιγούρες και χορεύει με όποιο τρόπο θέλει αυτός, αρκεί να μπορεί να εξωτερικεύει τα ψυχικά του συναισθήματα και να εκφράζεται με τις κινήσεις που κάνει. Τα βήματα που παραθέτω είναι μια σειρά κινήσεων από τις πιο απλές και συνηθισμένες εκτελέσεις του χορού. Περιγραφή βημάτων και σχήμα με πέλματα. -[INTERSOUNDSIN 3055, Β5] Μικρά Ασία: "Μελεμενιό", παραδοσιακό Απτάλικο. Λάζαρος Κουλαξίδης (ακορντεόν), Αγάθωνας Ιακωβίδης (κιθάρα, μπαγλαμά). -[KERAVNOPHONELPKC 1002, Β2] Κύπρος: "Απτάλικος", Ζεϊμπέκικος. Κ. Κεραυνός (βιολί), Μ. Τσιάλης (λαούτο), Λ. Κουλαξίδης (κιθάρα). -[PAN-VOXSPV 16310, Β3] Σμύρνη: "Απτάλικο", Ζεϊμπέκικος. Παναγιώτης Κοκοντίνης (κλαρίνο), Μίμης Ανδριανός (τραγούδι). -[VASIPAPVAS 314, Β6] Σμύρνη: "Απτάλικος". Στέφανος Βέζος και συγκρότημα. -[Ενωσις Σμυρναίων POLYDOR 2421022, Α2] Σμύρνη: "Αλατσατιανή", δρόμος ματζόρε. Ξανθίππη Καραθανάση (τραγούδι). -[Λύκειο των Ελληνίδων LCGW 108, Β5] Ερυθραία: "Απτάλικο", οργανικό (3.10). Αλέκος Αραπάκης (βιολί), Νίκος Καρατάσος (σαντούρι), Βασίλης Κατράκος (λαούτο), Παντελής Πολιτάκης (τουμπελέκι, ταψί). Ζεϊμπέκικος ανδρικός χορός, πολύ διαδεδομένος και αγαπητός στους Ελληνες και στους Τούρκους των μικρασιατικών παραλίων και των νησιών (Λέσβος, Σάμος κ.ά.). Το όνομα του σκοπού οφείλεται στην τουρκική λέξη aptal, που θα πει ζαλισμένος, αυτός που παραπατάει, αργοκίνητος, χαζός. -[Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ιδρυμα PFF 14, Β5] Νέο Χωριό Πόλης Κύπρου: "Απτάλικο", οργανικό (1.40). Χαμπής Λαζάρου (βιολί), Χαμπής Θεωρή (κουτάλια). |